27 Mart 2012 Salı

Turkmenistan'ın Tarihi

Turkmenistan 13. yy'da Cengiz Han tarafından işgal edildi. Daha sonraki yüzyıllarda İran hükümdarı, Hive hanları, Buhara emirleri ve Afgan beyleri arasında çekişmelere neden oldu. 1868'de Ruslar, Hazar Denizi'nin doğu kıyısına çıktılar ve Kradsnovodsk limanını kurdular. 1881'de çıkan bir Türkmen ayaklanması bastırıldı ve bölge Türkmenistan'a katıldı. Ekim Devrimi'nden sonra Türkmenler, geçici bir hükümet oluşturdular, ama Kızılordu 1919'da Aşkabad'ı 1920'de de Krasnovodsk'u işgal etti; Sovyet rejimi ilan edildi ve Türkmenisan, Rusya Federatif Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti içinde özerk bir Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti oldu. 1924'e kadar Transhazar bölgesi, Türkistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti içinde yer alıyordu, Türkmenistan'ın günümüzdeki öbür bölgeleri de Buhara ve Harezm Sovyet halk cumhuriyetlerine bağlıydı. 27 Ekim 1924'te S.S.C.B'nin merkezi yürütme komitesi, Orta Asya topraklarının sınırlarını belirleme kararı aldı ve Türkmenistan, Buhara ve Harezm cumhuriyetlerinin toprakları Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan arasında paylaşıldı. Türkmenistan, eski Buhara ve Harezm cumhuriyetlerinin Türkmen bölgelerini içine aldı ve SSCB'nin bir fedaral Sovyet sosyalist cumhuriyeti oldu. 1989'dan başlayarak S.S.C.B'nde gerçekleştirilen reformlar sonucunda SSCB'yi oluşturan diğer cumhuriyetler gibi bağımsızlığın ilan edildiği ülkede, 27 Ekim 1990'da cumhurbaşkanlığına Saparmurad Niyazov seçildi.

Türkmenistan İlk Cumhurbaşkanı  Saparmurat Niyazov 21 Aralık 2007'de geçirdiği  kalp krizinde ölüme yenik düştü.

1 yorum:

  1. Saparmurat Türkmenbaşı, daha sonra Türkmenbaşı soyismini aldı galiba.

    YanıtlaSil